پیری؛ بمب واقعی جمعیت
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۶۷۷۵۸
ایسنا/خراسان رضوی باید بدانیم که بزرگترین چالش جمعیتی پیش روی جهان دیگر رشد سریع جمعیت نیست، بلکه پیری جمعیت است. آمادگی متفکرانه، ترکیبی از تغییرات رفتاری، سرمایهگذاری در سرمایه انسانی و زیرساختها، سیاستها و اصلاحات نهادی و نوآوریهای فناوری میتواند کشورها را قادر سازد تا با این چالش مقابله کرده و از فرصتهای ایجاد شده توسط تغییرات جمعیتی استفاده کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مردم در سراسر جهان عمر طولانیتر دارند. امروزه بیشتر مردم میتوانند انتظار داشته باشند که تا دهه ۶۰ عمر خود و بعد از آن زندگی کنند. هر کشوری در جهان هم از نظر اندازه و هم از نظر نسبت افراد مسن در جمعیت، رشد را تجربه میکند. جمعیت رشد میکند اما سرعت آن در حال کاهش است؛ انتظار میرود جمعیت جهان در سال ۲۰۳۰ به ۸.۵ میلیارد نفر و در سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد و در سال ۲۱۰۰ به ۱۰.۴ میلیارد نفر برسد.
در سال ۲۰۲۰، نرخ رشد جهانی برای اولینبار از سال ۱۹۵۰ به زیر یک درصد در سال کاهش یافت. نرخها در کشورها و مناطق متفاوت است؛ بیش از نیمی از افزایش جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ تنها در هشت کشور کنگو، مصر، اتیوپی، هند، نیجریه، پاکستان، فیلیپین و تانزانیا متمرکز خواهد شد. ۴۶ کشور کمتر توسعهیافته جزو سریعترین کشورهای جهان از لحاظ رشد جمعیت هستند. پیشبینی میشود تعداد بسیاری از آنها بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۵۰ دو برابر شوند که فشار بیشتری بر منابع وارد و دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل را با چالشهایی مواجه میکنند.
جمعیت سالمندان در حال افزایش است و پیشبینی میشود که سهم جمعیت ۶۵ ساله یا بالاتر جهان از ۱۰ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۱۶ درصد در سال ۲۰۵۰ افزایش یابد. در سال ۲۰۵۰، ۸۰ درصد از سالمندان در کشورهای با درآمد پایین و متوسط زندگی خواهند کرد. سرعت پیری جمعیت بسیار سریعتر از گذشته است. در سال ۲۰۲۰، تعداد افراد ۶۰ سال و بالاتر، از کودکان کمتر از ۵ سال، بیشتر بود. بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۵۰، نسبت جمعیت بالای ۶۰ سال جهان تقریباً از ۱۲ درصد به ۲۲ درصد خواهد رسید.
تا سال ۲۰۳۰، از هر ۶ نفر در جهان یک نفر ۶۰ سال یا بیشتر خواهد بود. در این زمان، سهم جمعیت ۶۰ ساله و بالاتر از یک میلیارد در سال ۲۰۲۰ به ۱.۴ میلیارد افزایش خواهد یافت. تا سال ۲۰۵۰، جمعیت افراد ۶۰ ساله و بالاتر در جهان دو برابر خواهد شد (۲.۱ میلیارد). پیشبینی میشود تعداد افراد ۸۰ ساله یا بیشتر بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۵۰ سه برابر شود و به ۴۲۶ میلیون نفر برسد.
در حالی که این تغییر در توزیع جمعیت یک کشور به سمت سنین بالاتر که بهعنوان پیری جمعیت شناخته میشود از کشورهای با درآمد بالا شروع شد (به عنوان مثال در ژاپن ۳۰ درصد جمعیت در حال حاضر بالای ۶۰ سال سن دارند)، اکنون در سنین پایین و متوسط است. تا سال ۲۰۵۰، دو سوم جمعیت بالای ۶۰ سال جهان در کشورهای با درآمد کم و متوسط زندگی خواهند کرد.
کاهش مداوم باروری منجر به افزایش تمرکز جمعیت در سنین کار (بین ۲۵ تا ۶۴ سال) شده است و فرصتی برای رشد سریع اقتصادی سرانه ایجاد کرده است. این تغییر در توزیع سنی فرصت محدود زمانی را برای رشد اقتصادی شتابان فراهم میکند.
مهاجرت بینالمللی تأثیر مهمی بر روند جمعیت در برخی کشورها دارد. برای کشورهای پردرآمد بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰، سهم مهاجرت بینالمللی در رشد جمعیت از موازنه موالید بیش از مرگومیر بود. طی چند دهه آینده، مهاجرت تنها محرک رشد جمعیت در کشورهای پردرآمد خواهد بود.
نرخ رشد هند در سال ۱۹۷۲ به ۲.۳ درصد رسید که اکنون به کمتر از یک درصد کاهش یافته است. در این دوره، تعداد فرزندان هر زن هندی در طول زندگی خود از حدود ۵.۴ به کمتر از ۲.۱ در حال حاضر کاهش یافته است به این معنی که هندیها به نرخ باروری جایگزینی رسیدهاند که در آن جمعیت دقیقاً خود را از نسلی به نسل دیگر جایگزین میکند.
نرخ باروری نزول کرده و نرخ مرگومیر با افزایش دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و پیشرفت در پزشکی کاهش یافته است. جمعیت صفر تا ۱۴ سال و ۱۵ تا ۲۴ سال به کاهش ادامه خواهد داد در حالی که جمعیت ۲۵ تا ۶۴ و بالای ۶۵ سال در دهههای آینده افزایش خواهند یافت. این کاهش مرگومیر زودرس برای نسلهای متوالی که در افزایش سطح امید به زندگی در بدو تولد منعکس میشود، محرک رشد جمعیت در هند بوده است.
نرخ رشد جمعیت جهان در دهههای اخیر به میزان قابلتوجهی کاهش یافته است و پیشبینی میشود که به کندی ادامه دهد. همهگیری کووید-۱۹ با وجود حدود ۱۵ میلیون مرگ مستقیم و غیرمستقیم مرتبط با کووید-۱۹ و کاهش تقریباً دو ساله امید به زندگی در سراسر جهان در طول دو سال اول همهگیری، تنها اندکی بر اندازه و رشد جمعیت جهان تأثیر گذاشته است. اگرچه این بیماری همهگیر نابرابریها را تشدید کرده و بهطور بالقوه بار اقتصادی جدیدی را در نتیجه علائم کووید طولانی ایجاد کرده اما تأثیر آن بر باروری نامشخص است.
کشورهای دارای جمعیت سالخورده باید اقداماتی از جمله بهبود پایداری سیستمهای تامین اجتماعی و بازنشستگی و ایجاد مراقبتهای بهداشتی همگانی و سیستمهای مراقبت طولانیمدت را برای انطباق برنامههای عمومی با نسبت رو به رشد افراد مسن انجام دهند.
برای به حداکثر رساندن مزایای بالقوه توزیع سنی مطلوب، کشورها باید در توسعه بیشتر سرمایه انسانی خود با اطمینان از دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و آموزش باکیفیت در تمام سنین و با ارتقای فرصتها برای اشتغال مولد و کار شایسته سرمایهگذاری کنند. برای افرادی که قبلاً در گروه سنی ۲۵ تا ۶۴ سال قرار دارند، به مهارت نیاز است که تنها راه برای اطمینان از بهرهوری بیشتر و درآمد بهتر است.
نرخ رشد جمعیت در کشورها، گروههای درآمدی و مناطق جغرافیایی بهطور قابلتوجهی متفاوت است. رشد در میان کشورهای کم درآمد و در آفریقا بهطور نامتناسبی بالاست و در میان کشورهای با درآمد متوسط و به ویژه بالا و در اروپا بهطور نامتناسبی پایین است. چیزی که به سرعت جهانی میشود این است که پیری جمعیت، فراگیرترین و غالبترین روند جمعیتی جهانی است که به دلیل کاهش باروری، افزایش طول عمر و پیشرفت گروههای بزرگ به سنین بالاتر است.
ساختار سنی جمعیت در طول سالها به شدت تغییر کرده است. امید به زندگی جهانی از ۳۴ سال در سال ۱۹۱۳ به ۷۲ سال در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت و انتظار میرود این مسیر بلندمدت ادامه یابد. در همین حال، بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۲۰، باروری در همه کشورهای جهان کاهش یافته است.
مجمع عمومی سازمان ملل سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰ را بهعنوان دهه سالمندی سالم سازمان ملل اعلام کرد و از سازمان بهداشت جهانی خواست اجرای آن را رهبری کند. دهه پیری سالم سازمان مللمتحد، همکاری جهانی است که دولتها، آژانسهای بینالمللی، متخصصان، دانشگاهها، رسانهها و بخش خصوصی را برای ۱۰ سال اقدام هماهنگ، کاتالیزور و مشارکت برای تقویت زندگی طولانیتر و سالمتر گرد هم میآورد.
چالشهای پاسخگویی به پیری جمعیت را باید در نظر گرفت. برخی از افراد ۸۰ ساله دارای تواناییهای جسمی و ذهنی مشابه بسیاری از افراد ۳۰ ساله هستند. سایر افراد کاهش قابلتوجهی در ظرفیتها در سنین بسیار پایینتر را تجربه میکنند. یک پاسخ جامع بهداشت عمومی باید به این طیف وسیع از تجربیات و نیازهای سالمندان پاسخ دهد. همه کشورها برای اطمینان از اینکه سیستمهای بهداشتی و اجتماعی آنها آماده استفاده حداکثری از این تغییر جمعیتی را دارند با چالشهای بزرگی مواجه هستند.
زمانی که سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی تأسیس شد، تعداد کودکان زیر ۱۵ سال هفت برابر بیشتر از افراد ۶۵ سال و بالاتر بود. این گروهها تا سال ۲۰۵۰، تقریباً به یک اندازه خواهند بود. تنها بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۵۰، سهم جهانی افراد ۸۰ سال و بالاتر تقریباً به ۵ درصد میرسد که این تغییرات نشاندهنده مجموعه عظیمی از چالشهای بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در دهههای آینده است. پرداختن به همه این چالشها مستلزم تغییرات معنادار در رفتارهای سبک زندگی، سرمایهگذاریهای دولتی و خصوصی، اصلاحات نهادی و سیاستگذاری و نوآوری و پذیرش فناوری است.
پیری جمعیت، بالاترین روند جمعیتی جهانی است و همهگیری میتواند به ما بیاموزد که چگونه برای آن آماده شویم. پیری جمعیت مانند همهگیری کووید-۱۹، همراه با چالشهای آن، فرصتهایی را برای جوامع فراهم میکند تا جهتگیری مجدد و تجدید قوا کنند. واضحترین نکته نیاز به آمادگی بیشتر است. درسهای سخت دیگر که از همهگیری آموختیم به شناسایی شکافها در مراقبت از آسیبپذیرترین جوامع، نقش فناوری برای ارتباط خانهها، ارزیابی مجدد تعادل کار و زندگی خانگی که میتواند مزایای سلامتی بلندمدت داشته باشد، نیاز دارد و تمرکز مجدد بر اهمیت سلامت روان از آنجایی که جهان بمب رشد جمعیت را از بین میبرد و به دنبال تقویت خود در برابر انفجار پیری جمعیت است، مسیری را برای ارتباط دوباره رویکرد جهانی به پیری سالم پیشنهاد میکنند.
منابع
drishtiias.com
who.int
imf.org
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی پیری جمعیت استانی اجتماعی استانی شهرستانها استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری نوروز گردشگري منطقه مازندران ماه مبارک رمضان استانی اجتماعی استانی شهرستانها استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری کشورهای با درآمد پیش بینی می شود کاهش یافته تا سال ۲۰۵۰ بین سال سازمان ملل جمعیت جهان پیری جمعیت کاهش یافت رشد جمعیت همه گیری تا ۲۰۵۰ نرخ رشد چالش ها ۶۰ سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۶۷۷۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فعالیت ۲۳۰ هزار پرستار در ایران / سهم سلامت از تولید ناخالص ملی۳ تا ۴ درصد است
عباس عبادی در دومین روز از مراسم هشتاد و دومین اجلاس مدیران پرستاری کشور در مشهد مقدس، با بیان اینکه کمبود پرستار یک مسئله جهانی است، اظهار کرد: در جهان ۲۸ میلیون نفر کادر پرستاری داریم اما نیاز جهان ۳۴ میلیون نفر است یعنی با کمبود ۶ میلیون پرستار در جهان مواجه هستیم؛ از این رو سازمان جهانی بهداشت تاکید دارد که گسترش خدمات سلامت از حوزه پرستاری تعمیق بیشتری پیدا کند تا عدالت در سلامت، محقق شود.
وی افزود: عدالت در سلامت در سرفصلهای وزارت بهداشت نیز قرار گرفته است؛ این عبارت به معنای دسترسی آسان و ارزن مردم به خدمات باکیفیت و ایمن است.
عبادی درباره آمار پرستاران فعال در کشور تصریح کرد: در حوزه درمان و مراقبت گروه پرستاری ۲۳۰ هزار نفر در مراکز درمانی فعال هستند و این عدد در بین جمعیت ۵۵۰ هزار نفری کارکنان وزارت بهداشت قابل توجه است و بنابراین پرستاران میتوانند در سنجههای مختلف نظام سلامت اثرگذار باشند و رضایت آنها نیز به رضایت گیرندگان خدمت منجر میشود.
وی با بیان اینکه جمعیت پرستاران به لحاظ تعداد بعد از جمعیت معلمان در آموزش و پرورش دومین رتبه را در کشور دارد، بیان کرد: براساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب، بی توجهی به پرستاری بی توجهی به سلامت جامعه است و این موضوع نگاه ما به پرستاری را ویژهتر میکند و دغدغه ما در رابطه با سلامت مردم را افزایش میدهد. از سوی دیگر پرستاران نقش های متنوعی در نظام سلامت ایفا می کنند و با توجه به اینکه تا ۳۰ سال آینده یک چهارم جمعیت سالمند میشوند جایگاه آنها در نظام سلامت باید ارتقا یابد.
عبادی با اشاره به اینکه در رشتههای گروه پرستاری شامل اتاق عمل و فوریتهای پزشکی سالانه ۱۵ هزار نفر تربیت میشوند، خاطرنشان کرد: همچنین ۱۳ رشته کارشناسی ارشد پرستاری داریم که شامل مراقبتهای ویژه کودکان و نوزادان، اورژانس، بزرگسالان، سلامت جامعه، روان پرستاری و .. است.
وی با اشاره به نقش پررنگ بانوان در شغل پرستاری بیان کرد: در دنیا ۹۰ درصد پرستاران را بانوان و ۱۰ درصد را مردان تشکیل میدهند اما در کشور ما پذیرش دانشجویان آقا افزایش یافته و ۷۵ درصد پرستاران بانوان و ۲۵ درصد آقایان هستند. جمعیت بزرگ بانوان در این حرفه نشان از تاثیرگذاری زنان در اجتماع دارد و نیاز به توجه خاص به این گروه را بیشتر میکند زیرا ماهیت پرستاری سخت است و شیفتهای غیرمتعارف در آن وجود دارد و خدمت پرستاری یک لحظه نیز قابل متوقف شدن نیست.
وی ادامه داد: میانگین سهم سلامت از درآمد ناخالص داخلی در اکثر کشورهای جهان ۸ درصد است، این شاخص در برخی کشورهای پیشرفته به ۱۱ درصد نیز میرسد اما در کشور ما ۳ تا ۵ درصد بوده است. در دوره کرونا که نگاه ویژهای به حوزه سلامت شد این عدد افزایش پیدا کرد و اکنون به ۳ تا ۴ درصد از سهم تولید ناخالص ملی رسیده است.
وی با بیان اینکه انسان سالم محور توسعه پایدار است، تصریح کرد: حوزه سلامت در توسعه هر کشوری اهمیت دارد. در صد سال گذشته نگرانی جامعه بشریت محدود به سلامت جسمانی بود اما بعد از توسعه فناوریها و سرعت بیش از حد زندگی روزمره، به تدریج موضوع سلامت روان، سلامت اجتماعی و معنوی نیز مورد توجه قرار گرفتند.
معاون پرستاری وزارت بهداشت با بیان اینکه در دسترس بودن و ارزان بودن خدمت موانعی دارد، گفت: یکی از رویکردهایی که کشورها به کار گرفتهاند استفاده از نیروهای چندکاره است. پرستاران این قابلیت را دارند که بر اساس برنامههای درسیشان در حوزههای پیشگیری، ارتقای سلامت، مراقبت و درمان و توانبخشی مشارکت کنند. برای مثال در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نخستین مراجعه مردم به پرستاران و مراقبان سلامت است و برآوردها نشان داده ۸۵ درصد خدمات اولیه سلامت توسط این نیروها قابل انجام است.
وی با بیان اینکه در توازن نیروی انسانی و به کارگیری نیروی انسانی نیاز به بازنگری داریم، تاکید کرد: ظرفیتی که به طور خاص و عام در پرستاری ایران وجود دارد میتواند بسیاری از خلاهای مراقبتی را پوشش دهد.
منبع: خبرگزاری تسنیم